Śrem w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919
Pomimo upływu 93 lat od pamiętnych wydarzeń w Wielkopolsce, w których swój chwalebny udział miał też Śrem, do tej pory miasto nie posiadało kompletnej monografii działań powstańczych oddziałów śremskich. Opublikowane prace można nazwać jedynie przyczynkami, traktującymi bardziej czy mniej obszernie o poszczególnych wydarzeniach związanych z udziałem mieszkańców Ziemi Śremskiej w przygotowaniach do powstania i bojach powstańczych 1918-1919 r. Należy w tym miejscu podkreślić, że miasto Śrem nie stanowiło wtedy osobnego ośrodka działań powstańczych, a podstawową jednostką organizacyjną powstańczych struktur, podobnie jak na pozostałych terenach Wielkopolski objętych zbrojnym czynem, był powiat śremski, rzecz jasna w ówczesnym swoim kształcie. Miasto Śrem stanowiło oczywiście centrum tych działań, ale już wielu z najważniejszych organizatorów i dowódców powstania było mieszkańcami powiatu. Pisząc więc o udziale Śremu w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919 r., nie można rozdzielić miasta i pozostałej części powiatu. Przypomnieć w tym miejscu należy, że granice powiatu śremskiego w omawianym okresie różniły się znacznie od współczesnych. Przede wszystkim do powiatu należały wtedy tereny dzisiejszych miast i gmin Kórnik oraz Mosina (obecnie w powiecie poznańskim). W powiecie kościańskim położone były wówczas wsie Dalewo i Wyrzeka, które aktualnie należą do powiatu śremskiego. Jakkolwiek mieszkańcy Mosiny i jej okolicy walczyli w powstaniu przeważnie w oddziałach poznańskich, to powstańcy z okolic Kórnika odegrali niezwykle ważną rolę w organizacji i bojach batalionu śremskiego.
